در این مقاله به بررسی جواب فعالیت صفحه 31 زیست یازدهم میپردازیم. این نوشه تنها یکی از جواب فعالیت های فصل دوم زیست یازدهم است.
فعالیت 7 صفحه 31 زیست شناسی یازدهم
دربارهی شغل شنواییسنجی و بیناییسنجی گزارشی تهیه و به کلاس ارائه کنید.
پاسخ و جواب فعالیت
آشنایی با شنواییسنجی
شنواییشناسی دانش مطالعهی اختلالات شنوایی است و از طریق شناسایی و ارزیابی کاستی کارکرد شنوایی و توانبخشی آن انجام میشود. این حوزه گستردهتر از شنواییسنجی بوده و در واقع شنواییسنجی نیز بخشی از علم شنواییشناسی است. مسائلی همچون تشخیص، حفاظت شنوایی، پیشگیری از اختلالات شنوایی، تعادل و توانبخشی بهموقع در افرادی که آسیب شنوایی دارند، در حوزهی عملکرد شنواییشناسی است. سه شاخهی اصلی حوزهی تخصصی شنواییشناسی عبارت است از:
شنواییشناسی تشخیصی: این شاخه به سنجش و ارزیابیهای کیفی و کمی تعادل بهوسیلهی آزمونهای رفتاری، فیزیولوژیک و الکتروفیزیولوژیک در کودکان و بزرگسالان و تعیین محل ضایعات شنوایی میپردازد.
شنواییشناسی توانبخشی: این شاخه دو بخش مهم را در بر میگیرد: توانبخشی شنوایی و توانبخشی تعادل. توانبخشی شنوایی شامل ارزیابی و سنجش، تجویز و تنظیم وسایل کمکشنوایی، سنجش و ارزیابی ویژهی افرادی که کاندیدای کاشت حلزنی هستند، تربیت شنوایی، آموزش مهارتهای ارتباطی و کمک به سازگاری روانی و اجتماعی افراد کمشنوا و اطرافیان آنها، اقدامات توانبخشی برای افراد مبتلا به وزوز گوش و تدابیری توانبخشی مبتلایان به اختلالات شنوایی مرکزی است. توانبخشی تعادل نیز شامل کمک به بیمارانی است که از سرگیجه و عدم تعادل فیزیکی در رنج هستند.
شنواییشناسی حفاظت و پیشگیری: هدف و فعالیت این شاخه بر جلوگیری از آسیبهای شنوایی و پیشگیری از معلولیت تمرکز دارد و اقداماتی همانند مشاوره، غربالگری و اجرای پروژههای اندازهگیری صدا در راستای بررسی میزان آلودگی صوتی محیط و در نتیجه تعیین نقاط مجاز و غیرمجاز، ارائهی راهکارهای کنترل و کاهش صدا و اجرای برنامههای حفاظت شنوایی را شامل میشود.
شنواییشناس یا متخصص شنواییشناسی در حوزهی تشخیص و درمان مشکلات شنوایی و تعادلی تخصص و فعالیت دارد و از ابزارهایی همچون سمعک، وسایل کمکارتباطی یا پیشنهاد جراحی کاشت حلزون (توسط پزشک متخصص) و موارد اینچنینی بهجهت درمان استفاده میکند. آموزش دادن به خانوادهها و افرادی که دارای مشکلات شنوایی هستند، طراحی و اجرا کردن برنامههای حفاظت شنوایی برای کارخانهها و مراکز صنعتی و کارگاهی، طراحی و اجرای برنامههای غربالگری نوزادان و دانشآموزان و ساخت ابزار و وسایل محافظ گوش، از جمله کارهایی است که شنواییشناس در آنها نقش دارد.
متخصص شنواییشناسی باید صبور باشد؛ رفتار دلسوزانه و مهربانانه داشته باشد و در مسیر شغلی و فعالیت خود از کمک، همراهی و نظر دیگر متخصصان حوزهی سلامت و پزشکی، از جمله روانشناسان، متخصصان گوش، حلق و بینی، متخصصان مغز و اعصاب، متخصصان اطفال و گفتاردرمانگران، بهره گیرد.
شنواییسنجی یک فعالیت تماموقت است و اگر بهصورت مستقل باشند، میتوانند ساعات کاری خود را تنظیم کنند. همچنین شنواییشناسان وظایفی را برعهده دارند که به شرح زیر است:
- تشخیص اختلالات و مشکلات شنوایی در افراد بهوسیلهی دستگاهها و انجام تستهای مختلف
- تهیهی گزارشات لازم برای پزشک معالج فرد بیمار در رابطه با نوع تشخیص انجامشده
- دادن آموزش، راهنمایی و مشاورهی لازم به بیمار و خانوادهی او
- قالبگیری، ساخت قالب گوش و ساخت سمعک
- اجرای برنامههای غربالگری شنوایی نوزادان، کودکان و خردسالان (در سنین مدرسه)
- ارائهی مشاورههایی در حوزهی آسیب شنوایی و حفاظت شنوایی، پیشگیری از آنها و برنامهریزی و اجرای طرح غربالگری در فضاهای کارگاهی، نظامی، اردوگاهی و …
- اجرای برنامههای توانبخشی شنوایی شامل گفتارخوانی، رشد مهارتهای شنیداری (تربیت شنوایی) و رشد زبان و دادن مشاوره در این بخش
- تعیین و تجویز، به کار بردن و تنظیم تجهیزات و ابزار صوتی مناسب و راهکارهای بهبود کیفیت صدا در محیطهای آموزشی افراد دارای اختلالات شنوایی
- نظارت و پیگیری اجرای صحیح روشهای برقراری ارتباط بین کمشنوایان با مربیان و سایرین؛ همچون نحوهی برخورد با دانشآموز کمشنوا در کلاس معمولی
- مهارت و دانش مورد نیاز
- توجه به جزئیات و دقت
- مهارتهای ارتباطی مناسب و خوب
- رفتار حرفهای و دلسوزانه با بیماران
- سازماندهی امور و مهارت در انجام آن
- مهارت انجام کار گروهی
- توان آموزش و مشاورهی خوب
- توانایی ایجاد انگیزه در افراد بیمار برای دنبال کردن برنامهی توانبخشی
- حفظ آرامش و داشتن برخوردی مناسب در شرایط بحرانی و پیچیده
- رازداری
- تسلط به زبان انگلیسی (منابع مطالعاتی این رشته بهدلیل نوپا بودن در کشور ایران، اغلب به زبان انگلیسی است)
آشنایی با بیناییسنجی
بیناییسنجی بهدنبال کشف اختلالات بینایی، تجویز عدسیهای مناسب برای چشم یا دیگر وسایل و ابزارهای کمککننده به بینایی افراد و تمرینهای چشمی برای جبران کاستیهای دید، همان اپتومتری آزمایش چشم و ساختارهای مربوط به آن است. بیناییسنجی از دستگاهها و ابزارهای موجود برای بررسی و شناسایی مشکلات بینایی افراد استفاده میکند و پس از تشخیص نوع و میزان مشکلات بینایی مراجعان، وسایل کمکبینایی، همچون عینک و لنزهای تماسی و تمرینات و ورزشهای جشمی را تجویز میکند. همچنین ارائهی مشاورهی لازم، توصیهها و دستورات بهداشتی، در راستای افزایش کارایی سیستم بینایی افراد، از دیگر اقدامات متخصص بیناییسنجی است.
بیناییسنج از طریق ابزارهای مناسب معاینات دقیق بر روی چشم انجام میدهد و هرگونه اختلال یا بیماری را تشخیص میدهد و در صورت لزوم برای ادامهی درمان به سایر پزشکان ارجاع میدهد. متخصص بیناییسنجی معمولا از وسایلی همچون عینک و لنزهای تماسی طبی برای تجویز استفاده میکند.
متخصص بیناییسنج باید توان ارتباطی مناسب داشته باشد و با مراجعان خود بهویژه کودکان با آرامش، صبر و حوصلهی زیاد برخورد کند. محل کار بیناییسنج در بیمارستانها، کلینیکها یا دفتر کار شخصی آنهاست و اگر صرفا در محل کار شخصی خود فعالیت کند، مشخص کردن ساعات کاری برعهدهی خود اوست.
بیناییسنج، وظایف متعددی را در این شغل برعهده دارد که به شرح زیر است:
- بررسی و سنجش نارساییهای بینایی افراد مراجع
- ارزیابی و اندازهگیری میدان بینایی
- تشخیص بیماریهای چشم (آب مروارید، آب سیاه و …) از طریق انجام آزمایشهای تشخیصی و ارجاع بیماران به سایر پزشکان متخصص
- انجام سونوگرافی چشم و مکاننگاری (توپوگرافی)
- تشخیص لوچی و دیگر اختلالات حرکت چشمی و ارائهی تمرینات و ورزشهای لازم برای درمان غیرجراحی
- ارائهی تمرینات و ورزشهای ارتوپتیک برای بهبود بینایی
- سنجش بینایی از نظر تشخیص رنگ و …
- استفاده از روشهای غیردارویی برای بینایی درمانی
- استفاده از وسایل کمکبینایی برای درمان کمبینایان
- بررسی و تعیین نمرهی چشم و تجویز عینک یا لنز طبی
- ساخت و فروش عینکهای طبی
- دانش و مهارتهای مهم مورد نیاز شغل بیناییسنج
- داشتن علاقه برای کمک به دیگران در راستای کسب بهبود و سلامت دیگران
- دقت زیاد و توجه به جزئیات
- آشنایی با جدیدترین پیشرفتهای علمی (روش، ابزار و تجهیزات) در بیناییسنجی و بهکارگیری آنها در صورت امکان
- داشتن تمرکز کافی و مهارتهای ارتباطی مناسب
- داشتن صبر و حوصلهی زیاد در فرایند شناخت، تجویز و ارائهی توضیحات لازم به مراجعان
- مهارت و توان آرامش دادن به مراجعان بهخصوص کودکان